Færsluflokkur: Matur og drykkur
15.11.2020 | 18:26
Þunnt skorinn, vel marineraður og snögg-grillaður lambahryggur með kryddjurtasósu og grísku salati
Það var svo ljúft veður liðna helgi að ég fékk þá flugu í höfuðið að grilla. Sumir vetrardagar bara kalla á að maður kyndi upp í grillinu - og eldi kvöldverð undir berum himni. En þegar á hólminn var svo komið sendi ég karl föður minn út með kjötið. En hann þurfti ekki að standa lengi við grillið þar sem ég hafði látið skera lambahrygginn í mjög þunnar sneiðar - svo þær væru eldsnöggt á grillinu.
Ég hef ætlað að gera þetta um nokkuð skeið - en ekki látið verða af því fyrr en nú. Íslenskar kótilettur, lambakonfekt, er gjarnan skorið aðeins þykkara. Ég fékk svona þunnt skornar lambakótilettur þegar ég var í heimsókn hjá Ramon Bilbao í Rioja haustið 2018. Hugmyndin á bak við þessar þunnt skornu kótilettur er að maður nái lambafitunni stökkri og ljúffengri án þess að ofelda sjálft kjötið.
Þunnt skorinn, vel marineraður og snögg-grillaður lambahryggur með kryddjurtasósu og grísku salati
Blóðmör eða blóðbúðingur verður seint kallaður fallegasti matur sem um getur. Og fólk skiptist gjarnan í tvo hópa - þeir sem borða blóðmör, og svo hinir sem gera það alls ekki. Það tók mig nokkuð langan tíma að læra að kunna meta blóðmör. Mér þótti til dæmis ekki blóðmör góður fyrr en ég fór að steikja hann og bera hann fram með rifsberjasultu eða sætu sinnepi. Svo kynntist ég bæði sænskri og enskri útgáfu og þær geta verið mjög ljúffengar. Sérstaklega bresku blóðpylsurnar sem fylgja með "Full english breakfast"
Blóðmör (blóðbúðingur) með sænsku, jafnvel ensku, sniði með tvennskonar mús
Hráefnalisti
Hrærið vandlega með sleif eða sleikju.
Þessi búðingur var frábær tilraun. Ég hef aldrei reynt að gera minn eigin blóðmör. Eftir á að hyggja hefði ég átt að nota aðeins meiri fitu og aðeins færri negulnagla. Líklega hefði ég átt að sjóða byggið áður. En maður lifir og lærir.
Matur og drykkur | Breytt 9.11.2020 kl. 08:29 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)
Krukkurnar fengu að fara ferð á háum hita inn í uppþvottavélina, fengu að þorna og svo eina ferð inn í 110 gráðu heitan ofn í 10-15 mínútur. Við það ættu þær að vera sótthreinsaðar.
27.9.2020 | 15:14
Einn dásamlegasti kjúklingaréttur allra tíma - Kjúklingur sextíuogfimm (Chicken Sixty-five)
Ég hafði ekki heyrt um þennan rétt fyrr en að Snædís, eiginkona mín, kom heim með hann frá veitingahúsinu Bombay Bazar í Ármúlanum. Ég varð hreinlega orðlaus - þetta var sennilega besti kjúklingaréttur sem ég hafði bragðað. Og ég hef pantað hann nokkrum sinnum síðan - ótrúlega seðjandi og bragðmikill réttur.
Og ég var eiginlega undrandi á að hafa ekki kynnst honum áður. Svo góður er hann! Þessi réttur á sér ekki langa sögu. Hann varð til á Buhari Hótelinu í Chennai á Indlandi. Kokkurinn - herra Buhari, bjó til þennan rétt fyrir gesti hótelsins. Nafnið á réttinum hefur vakið nokkra athygli - og verið innblástur í ýmsar sögusagnir um tilurð réttsins - að hann innihaldi 65 mismunandi krydd, að hann hafi verið búinn til fyrir indverska herdeild. En svo er ekki raunin. Herra Buhari bar þennan rétt fyrst fram árið 1965. Og þannig fékk hann nafn sitt - eftir fæðingarárinu!
Einn dásamlegasti kjúklingaréttur allra tíma - Kjúklingur sextíuogfimm (Chicken Sixty-five)
Þetta er ekki flókin eldamennska - en hún er nokkuð tímafrek og er í allavega þremur stigum. Fyrst marinering, svo djúpsteiking og svo er kjúklingurinn steiktur aftur í sósunni.
Hráefnalisti fyrir 6
25.9.2020 | 19:35
Ljúffeng Västerbottenbaka með reyktum laxi og karmelliseruðum rauðlauk ásamt hlaðborði af góðgæti
----
Sænska félagið á Íslandi efnir til sinnar árlegu humarveislu í dag en félagið fagnar 65 ára afmæli í ár. Humarinn sem notaður er, gengur oftast undir nafninu vatnakrabbi (á sænsku: kräfta) og er lítill og rauður að lit og minnir um margt á humarinn frá Kanada, en þó umtalsvert minni.
Þessi krabbi lifir í stöðuvötnum og ám víða um heim og er unnt er að veiða hann í stöðuvötnum í Svíþjóð. Hann er gjarnan soðinn í söltu vatni með dilli og þykir einkar bragðgóður. Kräftskiva, sem er sænska nafnið á þessari humarveislu, er hefð sem má finna heimildir um allt frá sextándu öld. Þar má nefna sænska konunginn Karl Erik XIV (1560-1568), sem ræktaði vatnakrabba í varnarsíkjum sínum. Slík síki voru algeng umhverfis sænskar konungshallir. Vatnakrabbinn varð mjög vinsæll í Svíþjóð, svo mjög að hann var nálægt útrýmingu, en til að stöðva útrýmingu hans þurfti að setja reglur sem bönnuðu veiði nema í ágúst. Úr varð að árlegar krabbaveislur voru ávallt haldnar á haustin og eru það enn þann dag í dag.
Sagan segir, að í stærri borgum, hafi borð í þessum veislum verið skreytt með litríkum ljósum og pappadiskum. Með vatnakrabbanum var drukkið óhemju mikið af nubbe (brennivínssnafs). Við þjóðaratkvæðagreiðsluna árið 1922 þar sem kosið var um áfengsibann varð vatnakrabbinn tákn um allar neikvæðu hliðarinnar á mikilli áfengisneyslu. Rithöfundurinn og myndlistarmaðurinn Albert Engström hannaði mynd á servíettu með textanum: Vatnakrabbinn krefst þessara drykkja!
Frá og með 1994 mátti borða vatnakrabbann allt árið um kring og hefur sænska félagið á Íslandi haldið árlega veislu, kräftskiva, á liðnum árum. Þrátt fyrir að Covid-19 hafi sett strik í reikninginn var ákveðið að halda í hefðirnar og hugsa í lausnum. Ákveðið var að búa til veislupakka sem samanstendur af 1 kg af vatnakrabba, sænsku hrökkbrauði (knäckebröd), Västerbottenosti, ljúffengri uppskrift og söngvahefti.
Västerbottenosturinn er jafn mikilvægur og sjálfur vatnakrabbinn. Kannski var það áfengismagnið og að vatnakrabbinn sjálfur er ekki sérstaklega matarmikill að húsmæðurnar tóku upp á því að bjóða upp á ostaböku áður en veislan hófst, en þessi ostabaka er ávallt forréttur í krabbaveislunum.
Læknirinn í Eldhúsinu hefur gert sérstaka uppskrift af ostabökunni handa sænska félaginu að þessu sinni. Ragnar Freyr Ingvarsson er mikill Svíavinur, er sænskur ríkisborgari, og bjó hann sjálfur úti í Svíþjóð í fjöldamörg ár þegar hann var í sérnámi í Lundi. Félagið hefur kynnst honum gegnum fyrrverandi sendiherra Svía á Íslandi, Håkan Juholt. Sænska félagið hafði samband við Ragnar og bað hann um að gera uppskrift fyrir félagið og brást hann vel við og útbjó gómsæta uppskrift af böku með Västerbottenosti, reyktum lax og karamelliseruðum rauðlauk.
Uppskriftin verður að sjálfsögðu gefin út og send viðtakenda með veislupakkanum.
Västerbottenostur, sem er einkar bragðmikill, er nýjung á Íslandi en má meðal annars finna í Melabúðinni, Bónus og Hagkaup.
Deig:
350 ml hveiti
150 g smjör við stofuhita
1 egg salt
Fylling:
3 egg
350 ml rjómi
1 1/​2 rauðlaukur
150 g reyktur lax
50 g smjör
350 g Västerbottenostur
Svo er að fletja deigið í bökuform (pajform) og láta það bíða í um það bil 30 mínútur í ísskáp.
Þá er deigið bakað fyrir fram í 10-15 mínútur í 200 gráðu heitum ofni.
Leggðu helminginn af laxinum og lauknum í bökuskelina og helltu síðan helmingnum af osta- og rjómablöndunni yfir.
Bakan er tilbúin þegar hún hefur fengið fallegan lit og eldhúsið ilmar af dásamlega bráðnum Västerbotten osti.
Matur og drykkur | Breytt 27.9.2020 kl. 12:00 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (1)
11.9.2020 | 17:35
Kraftmikill kjúklingur með rjómaosti, bragðbættur með papríkum og chili - með meira af papríkum og chili borið fram með saffran hrísgrjónum
Þessi réttur var reyndist einfaldur og afskaplega góður. Hér er notaður rjómaostur sem er bragðbættur með grillaðri papríku og chili. Hann eins og kallaði á meira af litríkum papríkum og chili og svo fannst mér passa mjög vel að hafa saffranhrísgrjón með - en það þarf ekki nema smáræði til fá bæði bragð og lit.
Matur og drykkur | Breytt s.d. kl. 17:53 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)
29.8.2020 | 12:37
Ljúfir síðsumartónar II - Sælgæti frá Friðheimum - ristað súrdegisbrauð með ættartómötum og burrata osti
Svo var bara að raða þessu ofan á brauðið.
22.8.2020 | 09:43
Ljúfir síðsumarstónar I - Dásamleg villisveppasúpa með rósmarínolíu og brauðbita - eftir sveppamó í Reykholti
Það líður á sumarfríið og fljótlega sný ég
Það líður á sumarfríið og fljótlega sný ég aftur til vinnu. Við vörðum nokkrum dögum í Reykholtinu hjá mágkonu minni og fjölskyldunni hennar í sumarbústað og veðrið lék við okkur. Við brugðum okkur í göngu síðla kvöld og þar gekk ég fram á hina ýmsustu sveppi - lerkisvepp, kúalubba, furusvepp og einstaka kóngssvepp. Mér leið eins og ég hefði verið að detta í lukkupottinn.
Það er eitthvað töfrandi við að ganga um skóginn í leit að sveppum. Það er eitthvað svo magnað við það að ganga um og finna eitthvað sem gæti mögulega væri ætt. Og svo eru verðlaunin svo ríkuleg. Það er fátt sem er jafn ljúffengt og villisveppir.
Ljúfir síðsumarstónar I - Dásamleg villisveppasúpa með rósmarínolíu og brauðbita - eftir sveppamó í Reykholti
aftur til vinnu. Við vörðum nokkrum dögum í Reykholtinu hjá mágkonu minni og fjölskyldunni hennar í sumarbústað og veðrið lék við okkur. Við brugðum okkur í göngu síðla kvöld og þar gekk ég fram á hina ýmsustu sveppi - lerkisvepp, kúalubba, furusvepp og einstaka kóngssvepp. Mér leið eins og ég hefði verið að detta í lukkupottinn.
Það er eitthvað töfrandi við að ganga um skóginn í leit að sveppum. Það er eitthvað svo magnað við það að ganga um og finna eitthvað sem gæti mögulega væri ætt. Og svo eru verðlaunin svo ríkuleg. Það er fátt sem er jafn ljúffengt og villisveppir.
Ljúfir síðsumarstónar I - Dásamleg villisveppasúpa með rósmarínolíu og brauðbita - eftir sveppamó í Reykholti
Matur og drykkur | Breytt s.d. kl. 17:44 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)
19.7.2020 | 17:33
Kominn í fríið - eldsnögg nautasteik með gullostasósu, bökuðum kartöflum og salati ala Villi Bjarki
"Ég fer í fríið, ég fer í fríið, ég fer í fríið" - Loksins er komið að því! Langþráð sumarleyfi hefst eftir nokkuð annasaman vetur. Ég held að ég hafi aldrei þurft á fríi að halda eins og nákvæmlega núna. Og mikið hlakka ég til. Ætla að nota leyfið til að leika við fjölskylduna mína, ditta að garðinum og eins og margir aðrir - ferðast um fallega landið okkar.
Þessa uppskrift gerði ég í gærkvöldi, tja, ef uppskrift má kalla. Það verður ekki öllu einfaldari eldamennska en þetta. Grilla kjöt, baka kartöflur, bræða ost! Þetta er eiginlega öll uppskriftin, svona næstum.
En aðalástæðan fyrir þessu bloggi er eiginlega þessi sósa - hún er ljúffengur einfaldleikinn uppmálaður.
Kominn í fríið - eldsnögg nautasteik með gullostasósu, bökuðum kartöflum og salati ala Villi Bjarki
Þegar eldamennskan er svona einföld, skipta hráefnin ennþá meira máli.
Fyrir 8
1,2 kg nautasteikur - ég var með þunnt skorna sirloin
1,5 gullostur
8 bökunarkartöflur
góð jómfrúarolía
salt og pipar
graslaukur til skreytingar
Sósa fyrir bökuðu kartöflurnar
2 msk grísk jógúrt
2 msk sýrður rjómi
2 tsk hlynsíróp
1 hvítlaukrif
handfylli graslaukur
salt og pipar
Salat ala Villi
Fullt af grænum laufum
haloumi ostur
íslenskir tómatar
rauð papríka
góð jómfrúarolía
salt og pipar
Ætli það að hræra saman í þessa sósu myndi ekki geta kallast eldamennska?
Setja jógúrt og 18% sýrðan rjóma í skál og hræra saman með hökkuðu hvítlauksrifi, graslauk, sírópi og salti og pipar. Láta standa í 30 mínútur eða svo.
Ég hvet ykkur til að prófa þetta. Það má líka alveg bæta við smá rjóma til að auka við magnið án þess að það komi niður á bragðinu að neinu ráði.
Takið ostinn úr pakkningunum. Setjið í pott eða á litla pönnu.
Bakið við 180 gráðu hita.
Hrærið.
Ég notaði góða jómfrúarolíu á kjötið. Örlitla áður en var grillað og aðeins á eftir líka.
Salt og pipar. Grillað á blússheitu grilli þangað til að viðeigandi kjarnhita var náð.
Skreytt með smá graslauk.
Kartöflurnar voru bakaðar í 180 gráðum heitum ofni á beði af salti í rúmlega klukkustund. Bornar fram með sýrðrjómasósunni.
Vilhjálmur sá um salatið. Græn lauf, steiktur haloumi, næfurþunnir tómatar og papríkusneiðar. Góð jómfrúarolía og skvetta af rauðvínsediki. Salt og pipar.
Með matnum drukkum við þetta ljúffenga vín - Masi Corbec er framleitt í Argentínu. Þetta vín er gert úr blöndu af corvína þrúgum sem eru upprunalega frá Norður Ítalíu - en eru núnar ræktaðar í Argentínu og Malbec sem er ráðandi í þarlenskri framleiðsli. Mér finnst þetta vín einstaklega ljúffengt. Ég tel mig líka aðeins ábyrgan fyrir því að þetta vín er flutt inn til Íslands en ég smakkaði það fyrst þegar ég var í heimsókn hjá framleiðandanum í Veróna og óskaði sérstaklega eftir því að það væri í boði á Íslandi. Þetta vín er dökkrúbinrautt í glasi. Ljúfir tónar af ávexti, smá súkkulaði, vanillu og svo eru eikartónar og á tungu. Vínið hefur góða fyllingu og er þægilega mjúkt og með löngu eftirbragði.
Einstaklega ljúffeng og auðveld máltíð.
Bon appetit!
Matur og drykkur | Breytt s.d. kl. 20:59 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (2)
9.7.2020 | 12:58
Leiftursnöggt lambalæri með kaldri jógúrtsósu, kartöflusalati með pækluðum lauk og grilluðu rauðkáli.
Fátt er betra á grillið en lambakjöt. Mér finnst mjög gaman að grilla lambalæri - en það er stundum erfitt að grilla, tekur drykklanga stund (sem þarf auðvitað ekki að vera slæmt) - en stundum hefur maður ekki marga klukkustundir - og þá er þessi aðferð alveg pottþétt. Bara að úrbeina lærið.
Auðveldast er að fá kjötkaupmann til að úrbeina það fyrir sig - bara að hringja á undan sér og óska eftir því, svo einfalt er það. Það er heldur ekki svo flókið að gera það sjálfur. Krefst bara smá æfingar - góð núvitundaræfing að reyna að ná beininu frá. Í raun eru bara tvær reglur sem þarf að fylgja - vera með beittan hníf (helst úrbeiningarhníf) og svo fylgja beininu.
Leiftursnöggt lambalæri með kaldri jógúrtsósu, kartöflusalati með pækluðum lauk og grilluðu rauðkáli.
1 lambalæri
4 msk jómfrúarolía
2 msk kryddblanda að eigin vali (ég valdi mína eigin - Yfir holt og heiðar)
1 grein rósmarín
1 msk þurrkað blóðberg
salt og pipar
Fyrir sósuna
5 msk grísk jógúrt
2 msk majónes
2 msk hvítlauksolía (heimagerð, auðvitað)
2 msk ferskt tímjan
2 msk ferskur graslaukur
2 msk ferskt basil
1 msk kryddblanda
safi úr einni sítrónu
1 msk hlynsíróp
salt og pipar
Fyrir kartöflusalatið
1 kg soðnar kartöflur
4 msk grísk jógúrt
1 msk timjan
1 msk steinselja
1 msk basil
1 msk graslaukur
1/2 hraðpæklaður laukur (pæklað í 3-2-1 blöndu í eina klukkustund, sjá hérna)
salt og pipar
Fyrir rauðkálið
rauðkálshaus (helst lítill)
jómfrúarolía
salt og pipar
skvetta af rauðvínsediki
Eftir að lambið var úrbeinað, var það nuddað vandlega með jómfrúarolíu, þurrkaða kryddinu, því ferska og svo salti og pipar. Látið standa út á borði á meðan grillið hitnaði.
Ég notaði þessa kryddblöndu - sem var að komast í nýjar og mun fallegri umbúðir og er geggjað á lambakjöt, þó að ég segi sjálfur frá! :)
Lambið var svo brúnað yfir háum hita á báðum hliðum í nokkrar mínútur og svo sett til hliðar, frá hitanum. Þetta kallast óbein eldunaraðferð. Stakk hitamæli í þykkasta bita kjötsins til að geta fylgst með.
Á meðan kjötið grillaðist gerði ég sósuna. Ofureinföld. Setti jógúrt, majónes, hlynsíróp og hvítlauksolíu í skál og hrærði vandlega saman. Hakkaði svo allar kryddjurtirnar og hrærði saman við ásamt salti og pipar. Látið standa á borði svo að öll brögðin nái að kynnast. Ef þið gerið sósuna nokkrum stundum áður - geymið hana í kæli en takið út 30 mínútum áður.
Sósan reyndist ótrúlega ljúffeng (kom mér reyndar ekkert á óvart þar sem ég hef gert hana nokkrum sinnum áður, stundum með ólíkum jurtum - en hún heppnast alltaf rosalega vel og passar eiginlega með öllum grilluðum mat).
Skar rauðkálið í rúmlega sentimeters þykkar sneiðar og hellti jómfrúarolíu yfir og saltaði og pipraði.
Ég ætlaði að reyna að grilla rauðkálið í sneiðum en það datt í sundur hjá mér. Setti á disk og saltaði aðeins meira og skvetti smá ediki yfir.
Kartöflusalatið var líka mjög einfalt. Sauð kartöflurnar þangað til að þær voru mjúkar í gegn. Síðan fengu þær að kólna, þá skornar í tvennt og settar í skál. Blandaði saman jógúrtinni, kryddjurtunum, salt og pipar. Skar því næst pæklaða laukinn niður og blandaði vandlega.
Með matnum opnaði ég flösku af Machoman Monastrell - sem er frá Spáni - ekki svo langt frá Alicante. Ég hef meira að segja týnt þessar þrúgur af ekrum framleiðandans - Casa Rojo. Þetta vín er ljúffengt, kröftugt með gott jafnvægi sem passar vel með bragðmiklum mat eins og grilluðu kjöti!
Svo er bara veisla.
Grillveisla!